آلوپسی یا ریزش مو از جمله معضلاتی است که بسیاری از افراد را درگیر کرده و باعث کاهش عزت نفس آنها میشود. آلوپسی تحت تاثیر عوامل مختلفی میتواند ایجاد شود که برخی از آنها تحت تاثیر محیط بوده و قابل پیشگیری میباشند. در این مطلب قصد داریم تا شما را با علل مختلف ایجاد آلوپسی آشنا کنیم.
سابقه خانوادگی
وراثت و ژنتیک شایعترین علت آلوپسی میباشد که با افزایش سن خود را نشان داده و اتفاق میافتد. این علت در ایجاد نوعی از آلوپسی تحت عنوان آلوپسی آندروژنیک تاثیرگذار است. در این حالت طاسی با الگوی مردانه و طاسی با الگوی زن اتفاق میافتد که با یکدیگر متفاوتند. معمولاً الگوی طاسی در مردان به صورت کاهش خط مو و ایجاد نقاط طاس در سر میباشد و الگوی طاسی در زنان نیز با نازک شدن و کمپشتی موها خود را نشان میدهد.
تغییرات هورمونی
شرایط مختلفی میتوانند باعث ریزش موی دائمی یا موقت شود؛ از جمله تغییرات هورمونی ناشی از بارداری، زایمان، یائسگی و مشکلات تیروئید. در بسیاری از موارد در دوران بارداری به علت سطح بالای هورمونها، ریزش مو در زنان اتفاق نیفتاده و موها بسیار پرپشت خواهند بود؛ اما با پایان بارداری سیستم بدن به حالت سابق و طبیعی خود بازمیگردد و تار موهایی که چرخه رشد خود را به پایان رساندهاند، می ریزند و فرد در این زمان با آلوپسی مواجه میشود.
همچنین غده پروانهای شکل تیرویید با تولید هورمونهایی خاص سبب تنظیم متابولیسم بدن میشود. اگر این غده کمتر و یا بیشتر از میزان نرمال هورمون تولید کند، چرخه رشد موها را دچار اختلال میکند.
بیماریهای خود ایمنی
برخی از انواع آلوپسی از جمله آلوپسی آره آتا در اثر اختلال در سیستم ایمنی ایجاد میشوند. به این معنی که سیستم ایمنی بدن، فولیکولهای مو را بیگانه در نظر گرفته و آن ها را مورد حمله قرار میدهد. هنگامی که این اتفاق رخ میدهد، شخص دچار آلوپسی میشود.
داروها و مکملها
ریزش مو (آلوپسی) میتواند تحت تاثیر عوارض جانبی برخی از داروها باشد، مانند داروهای مورد استفاده برای سرطان، آرتریت، افسردگی، مشکلات قلبی، نقرس و فشار خون بالا.
سندرم تخمدان پلی کیستیک
زنانی که مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک میباشند، با اختلالات هورمونی بسیار آشنا بوده و از آن رنج میبرند. به طور معمول در افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، رشد موهای صورت بیشتر میشود، این در حالیست که با ریزش و کم پشتی موهای ناحیه سر رو به رو خواهند شد.
استرس و اضطراب
شاید تا به حال برایتان پیش آمده باشد که درگیر یک بیماری جسمی شده باشید و پزشک، استرس را علت بیماری شما بداند. آلوپسی نیز همانند بسیاری از بیماریهای دیگر میتواند تحت تاثیر شرایط روحی شخص باشد. در واقع بسیاری از مردم چندین ماه پس از شوک جسمی یا احساسی دچار نازک شدن عمومی موها میشوند. این نوع از ریزش مو میتواند موقتی باشد و چند ماه به طول بینجامد.
سبک مراقبت از مو
هنگامی که موهای خود را به شدت محکم میبندید و باعث کشش بیش از حد تارهای مو میشوید، ریسک ابتلا به نوعی از آلوپسی تحت عنوان آلوپسی کششی را بالا میبرید. همچنین استفاده طولانی مدت از ابزارهای حرارتی نیز میتوانند باعث ریزش مو شوند. این نوع از ریزش مو میتواند موقتی بوده و در صورت پیگیری به موقع درمان شود؛ اما در صورت ایجاد اسکار ممکن است به شکل دائمی اتفاق بیفتد.
رژیم غذایی نادرست
کاهش وزن به همان اندازه که میتواند سبب تناسب اندام و عزت نفس شخص شود؛ در صورتی که به شکل اصولی انجام نگردد، عوارضی به دنبال خواهد داشت. یکی از این عوارض ریزش مو میباشد. یک رژیم غذایی سالم بایستی شامل انواع ویتامینها، پروتئین، کربوهیدرات، آهن و … باشد. رژیمهای لاغری سختی که باعث کاهش میزان وزن زیادی در مدت کوتاه میشوند، شخص را بیشتر از سایرین در معرض ریسک عوارض جبران ناپذیر قرار میدهند. از این رو اکیدا توصیه میشود کاهش وزن با سرعت مناسب انجام گردد و از رژیم غذایی متنوع، غنی و حاوی انواع ویتامینها، مواد مغذی و مواد معدنی استفاده گردد.
شیمی درمانی
یکی از سختترین اتفاقاتی که پس از شیمی درمانی افراد را آزرده میکند، از دست دادن موهایشان است. داروهای شیمی درمانی برای از بین بردن سلولهای در حال رشد سرطان مورد استفاده قرار میگیرند؛ برخی از سلولها مثل سلولهایی که در فولیکولهای مو قرار دارند نیز میتوانند تحت تاثیر شیمی درمانی واقع شوند. ریزش مو معمولا ۱۰ تا ۱۴ روز پس از شیمی درمانی آغاز شده و موقتی خواهد بود.
این نکات ممکن است به شما در جلوگیری از انواع قابل پیشگیری از آلوپسی کمک کند:
• با موهای خود ملایم رفتار کنید. این به این معناست که هنگام شانه کشیدن، مخصوصاً وقتی موهای شما خیس است، از کشش مو جلوگیری کنید. یک شانه با دندانههای پهن ممکن است از کشیدن مو جلوگیری کند. همچنین از استفاده از ابزارهای حرارتی به طور مکرر و طولانی مدت خودداری کنید.
• همانطور که پیشتر گفتیم آلوپسی میتواند تحت تاثیر عوارض جانبی برخی از داروها باشد. همواره عوارض جانبی داروهای مورد استفادهی خود را بررسی کرده و در مورد داروها و مکملهایی که ممکن است باعث ریزش مو شود با پزشک خود مشورت کنید.
• یک رژیم غذایی مفید بایستی شامل تمام گروه های غذایی باشد. از رژیمهای طاقتفرسا دوری کنید و انواع ویتامین و مواد مورد نیاز برای سلامتی خود را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
فراموش نکنید که پیشگیری کردن از هر نوع بیماری، از درمان آن آسانتر است. اما پیشگیری از برخی از انواع آلوپسی از جمله آلوپسی آندروژنیک که تحت تاثیر وراثت است، در برخی موارد غیر ممکن به نظر میرسد؛ اما میتوان با پیگیری به موقع و مراجعه به پزشک در سریعترین زمان ممکن، بهترین نتیجه را از راهکارهای درمانی داشت.